Utrzymanie zieleni– obowiązek i wyzwanie

Utrzymanie zieleni– obowiązek i wyzwanie

O znaczeniu naturalnych obszarów przyrodniczych nie trzeba przekonywać – to nasze zielone płuca. Niemniej ważną funkcję pełni zieleń w przestrzeni zurbanizowanej. Jej utrzymanie, to nie tylko dbałość o estetykę otoczenia. Zieleń w miejscach publicznych – w mieście i na wsi, wpływa korzystnie na regulację warunków klimatycznych: akumuluje ciepło, zapewnia cień, łagodzi dobowe wahania temperatury.

 

Uczestniczy też w obiegu wody, osłania przed wiatrem, produkuje tlen. Dlatego jej utrzymanie i właściwa pielęgnacja, prócz znaczenia estetycznego, ma duże znaczenie biologiczne, a ono z kolei wyznacza standardy właściwych prac pielęgnacyjnych.

Tereny zieleni publicznej to parki, skwery, zieleńce, zieleń przydrożna i zieleń przy obiektach. Zadanie ich utrzymania należy do gmin, a w jego zakresie wykonywana jest:  bieżąca pielęgnacja terenów zielni urządzonej - parków, skwerów, zieleńców, zieleni przydrożnej, utrzymanie drzew i krzewów, czyli cięcia sanitarne, korekcyjne, pielęgnacyjne i usuwanie, także interwencyjne, wynikające ze zdarzeń losowych.

W ramach utrzymania zieleni wykonuje się także nasadzenia roślin – drzew i krzewów oraz roślin sezonowych w donicach, koszenie roślinności zielnej poza terenami zieleni objętymi stałą pielęgnacją, głównie na poboczach dróg, a także jesienne grabienie opadłych liści poza terenami zieleni objętymi stałą pielęgnacją. To wszystko wchodzi w zakres dbałości o zieleń. Na te wszystkie prace, co roku trzeba zabezpieczyć środki.

Ogólna sytuacja budżetowa Gminy Mosina powoduje, że środki na to zadanie od kilku lat są niestety coraz mniejsze. Na obecny 2023 rok, na utrzymanie zieleni zabezpieczono w nim kwotę 750 000 zł.

Dla porównania, w roku ubiegłym była to kwota 842 662 zł, a cofając się do roku 2019 – przeznaczono wówczas na ten cel 1 226 339,73 zł.

Co w roku bieżącym?

 W tegorocznym budżecie, z kwoty 750 000 zł na utrzymanie zieleni, największe sumy przeznaczone będą na prace pielęgnacyjne istniejących parków i skwerów oraz na nasadzenia kompensacyjne. To obowiązkowe nasadzenia nałożone na Gminę przez Starostę Poznańskiego w zamian za usuwane drzewa, w wyniku m.in. prowadzonych inwestycji. Urząd Miejski w Mosinie stara się obecnie o dofinansowanie tegorocznych, nowych nasadzeń. W budżecie zabezpieczono w tym celu 84 000 zł.

Jeśli takie środki zewnętrzne zostaną przyznane, nowe nasadzenia zostaną zrealizowane z zaangażowaniem mniejszych środków własnych. W tym roku wykonano już prace pielęgnacyjne na drzewach – usuwanie posuszu, przycięcie koron, między innymi na interwencje mieszkańców. Na ten cel wydano prawie 140 000 zł. Kolejną pulę środków pochłonie jedynie 3-miesięczne utrzymanie zieleni w zakresie prac pielęgnacyjnych na istniejących skwerach i zieleńcach od maja do końca lipca, na podstawie zawartego przez Gminę porozumienia ze spółką ZUK, które kosztować będzie prawie 270 000 zł.

Trzeba pamiętać także, że w budżecie na utrzymanie zieleni muszą znaleźć się zabezpieczone środki na interwencje z przyczyn losowych (np. ekstremalnych zjawisk atmosferycznych), które zdarzają się co roku, a których nie da się przewidzieć.

Koszenie, a ekologizacja

Na koszenie terenów zielonych, przy obecnej sytuacji budżetowej w roku 2023 Gmina może wydać tylko 100 000 zł – o 30 000 zł mniej niż w roku ubiegłym. Koszenie trawników, muraw i poboczy, podobnie jak w roku 2022, zostanie wykonane zatem tylko raz, dodatkowo z ograniczeniem zbioru pokosu do utylizacji do sytuacji wyjątkowych. W tym jednak przypadku, wymuszone oszczędności, choć pewnie według wielu opinii nie wpłyną pozytywnie na estetykę publicznych terenów zielonych, wychodzą naprzeciw ekologizacji terenów zielonych - podnoszenia ich biologicznych funkcji. Rzadsze koszenie chroni glebę przed przesuszaniem, podtrzymuje też jej bioróżnorodność. Z kolei niezebrany pokos wpływa pozytywnie na obieg materii – zasila podłoże użyźniając je. Tegoroczne, znacząco mniejsze środki budżetowe na zieleń w porównaniu do lat wcześniejszych, wymuszają ograniczenie zakresu prac związanych z jej utrzymaniem do niezbędnego minimum. 

Nie spełni to z pewnością oczekiwań mieszkańców w zakresie estetyki terenów zielonych. Gmina dokłada jednak starań, by utrzymanie zieleni prowadzone było z zachowaniem jego najważniejszego standardu – przede wszystkim biologicznej funkcji zieleni. Staramy się również o oszczędnie gospodarowanie budżetem na utrzymanie zieleni, stosując najtańsze, możliwe środki i metody.

 

tekst: J.Nowaczyk